"Nếu Thông tư 20 đi vào thực tiễn vào ngày 26.6.2011, khoảng 7.000 salon nhập khẩu ôtô hiện nay sẽ phải đóng cửa, đó là con đường duy nhất”, bà Lê Thị Ánh Hồng, Phó Giám đốc Công ty Ôtô Tín Phát (Hà Nội) quả quyết.

Những ngày qua, các doanh nghiệp nhập khẩu ôtô nhỏ lẻ như đang ngồi trên đống lửa trước nguy cơ phá sản. Họ đang khẩn trương chuẩn bị đơn khiếu nại gửi lên Thủ tướng Chính phủ mong có những thay đổi về chính sách.

Nguy cơ phá sản

Theo ước tính của giới kinh doanh xe, hiện nay có khoảng gần 7.000 salon nhập khẩu ôtô trên cả nước đang đứng trước nguy cơ phá sản, kéo theo đó là số phận của hàng vạn người lao động. Hơn nữa, với những doanh nghiệp vay vốn ngân hàng, do không có cơ hội trở tay, sẽ khó tránh khỏi cảnh phá sản.

Bà Hồng, Auto Tín Phát khẳng định, những loại giấy tờ mà Bộ Công Thương yêu cầu là điều mà các salon xe ôtô nhỏ lẻ không thể đáp ứng được dù cho có nhiều thời gian hơn 45 ngày đi chăng nữa. Thông tư 20 ra đời sẽ vô hình trung tiêu diệt các nhà nhập khẩu ôtô nhỏ lẻ, chỉ có lợi cho các công ty liên doanh và các công ty thuộc Hiệp hội các Nhà sản xuất Ôtô Việt Nam (VAMA) mà thôi. “Thông tư này không khác nào vứt chúng tôi xuống biển”, bà nói thêm.

Ông Đỗ Văn Mậu, Tổng Giám đốc Công ty Thương mại Dịch vụ Thần Châu (TP.HCM) cho biết Thông tư 20 nhằm hạn chế nhập siêu, đó là lý do ai cũng biết. Tuy nhiên, đó còn là một đòn mà Vama giáng thẳng vào các nhà nhập khẩu không chính hãng, sau Thông tư, sân chơi sẽ là của riêng họ. Đối với các doanh nghiệp nhập khẩu không chính hãng, có 2 con đường để lựa chọn. Nếu doanh nghiệp muốn tiếp tục buôn bán xe hơi thì chuyển sang kinh doanh xe cũ. Thứ 2, là tìm một hướng kinh doanh mới.

Đứng trước tình trạng sắp phá sản, theo Diễn đàn kinh tế Việt Nam - báo Vietnamnet ra ngày 30.5.2011 đã có gần 100 doanh nghiệp nhập khẩu ôtô ký vào đơn khiếu nại gửi Thủ tướng chính phủ và Bộ Công Thương. Các doanh nghiệp này cũng đang thu thập thêm những chữ ký khác từ các doanh nghiệp nhập khẩu ôtô trên cả nước và chỉ còn biết mong chờ vào những sửa đổi về chính sách của Nhà nước. Tuy nhiên, ông Mậu, Thần Châu, cho biết ông không mấy trông đợi vào động thái này.

Giá sẽ tăng

“Tiêu diệt hết những doanh nghiệp nhập khẩu nhỏ lẻ sẽ dẫn đến độc quyền về xe, có độc quyền về xe thì chắc chắn sẽ có độc quyền về giá. Giá ôtô Việt Nam sau khi áp các loại thuế đã là mức giá trên trời, nếu như đẩy thêm giá lên thì không biết sẽ ở mức nào nữa”, bà Hồng, Auto Tín Phát nói.

Chủ một doanh nghiệp nhập khẩu ôtô khá lớn ở quận 3, TP. HCM (không muốn nêu tên) nói thẳng cái lợi khi áp dụng thông tư này chỉ nằm trong tay các doanh nghiệp thuộc Vama và các công ty liên doanh mà thôi. “Chắc chắn sẽ có độc quyền về xe; hàng khan hiếm và xe bị nâng giá là điều không thể tránh khỏi. Hơn nữa, không có nhiều nhà nhập khẩu thì sẽ cạnh tranh về giá cũng như mẫu mã sẽ yếu đi; khách hàng sẽ không còn cơ hội được lựa chọn nhiều mẫu mã xe như trước. Đó là chưa kể, họ sẽ có nguy cơ phải sử dụng những mẫu xe lỗi mốt đẩy từ nước ngoài về”, vị này nói.

Cùng chung ý kiến, ông Mậu, Auto Thần Châu cho biết, độc quyền về xe, tăng giá là chuyện đương nhiên sẽ xảy ra. Hiện tại, các nhà nhập khẩu không chính hãng cũng không kịp nhập thêm xe, còn những hãng liên doanh, thành viên Vama thì đã bắt đầu đẩy mạnh lượng hàng nhằm lấp chỗ trống trên thị trường.

Thông tin hành lang còn cho biết thêm, vài tháng nữa, Tổng cục Hải quan có khả năng sẽ ban hành một luật mới để siết việc hãm nhập khẩu xe cũ. Như vậy, giá xe cũ cũng sẽ tăng lên và các doanh nghiệp nhập khẩu xe cũ không hợp chuẩn (khi đó) sẽ bị loại khỏi thị trường.

Các nhà nhập khẩu nhỏ lẻ khẳng định, nguy cơ khan hàng, độc quyền và tăng giá đã rõ. Bên cạnh đó, luật nói trên ra đời chẳng có lợi gì cho người tiêu dùng xe trong nước. Nhà nước cũng không được hưởng lợi, mà ngược lại sẽ thất thu một khoản thuế khổng lồ từ thuế nhập khẩu xe, thuế giá trị gia tăng.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Công Thương, Nguyễn Thành Biên đã phát biểu trên báo chí rằng Thông tư 20 là một trong những chính sách điều hành xuất nhập khẩu nhằm bảo vệ người tiêu dùng và hoàn toàn phù hợp với các cam kết. Ông Biên cho rằng, thời hạn áp dụng 45 ngày kể từ ngày ký quyết định là phù hợp. “Tôi cho rằng, trước mắt chúng ta cứ thực hiện các quy định tại Thông tư 20. Trong quá trình thực thi phát sinh vấn đề gì thì cơ quan chức năng sẽ tiến hành chỉnh sửa và bổ sung”.